Search
 
Soorten
 
 
1
Page size:
 4 items in 1 pages
ZoekbeeldKenmerken
               
1
Page size:
 4 items in 1 pages
Sierlijke slibanemoon
Sagartia elegans

Sierlijke slibanemoon
Sagartia elegans

Zeeanemoon. Doorsnede tot 2,5 cm, h. 6 cm. Meerdere kleurvariëteiten. Var. nivea: tentakels en mondschijf wit, mondschijf ongetekend. Var. venusta: tentakels wit. mondschijf helder oranje, ongetekend. Var. miniata: (algemeenste in Nederland): donker kleurpatroon op mondschijf en tentakels als bij de Gewone slibanemoon. Bij lichte aanraking komen witte neteldraden uit de zuilwand. De voet staat vrijwel nooit in het slib. Bijeenstaande dieren zien er vaak hetzelfde uit.

Main Image
 
Sagartia elegans 

Zeeanemoon. Doorsnede tot 2,5 cm, h. 6 cm. Meerdere kleurvariëteiten. Var. nivea: tentakels en mondschijf wit, mondschijf ongetekend. Var. venusta: tentakels wit. mondschijf helder oranje, ongetekend. Var. miniata: (algemeenste in Nederland): donker kleurpatroon op mondschijf en tentakels als bij de Gewone slibanemoon. Bij lichte aanraking komen witte neteldraden uit de zuilwand. De voet staat vrijwel nooit in het slib. Bijeenstaande dieren zien er vaak hetzelfde uit.

Afmetingen: Mondschijf tot circa 2,5 cm doorsnede. Zuil tot circa 6 cm lang.
Kleur:
In tegenstelling tot de Gewone slibanemoon zijn bepaalde kleurvariëteiten te onderscheiden. In Nederland is de variëteit miniata het minst zeldzaam. Het donkere kleurpatroon aan de basis van de tentakels en op de mondschijf lijkt echter sterk op het patroon van de Gewone slibanemoon. De kleuren van tentakels en mondschijf zijn eveneens zeer variabel. Bij variëteit nivea zijn zowel tentakels als mondschijf geheel wit en is er geen patroon op de mondschijf aanwezig. Bij de variëteit venusta zijn de tentakels wit en is de mondschijf opvallend helder oranje, terwijl er eveneens geen patroon op de mondschijf aanwezig is.
Overig:
Aan de zuil kleven vrijwel nooit zandkorrels of stukjes schelp.

 De soort is veel minder algemeen dan de slibanemoon. De dieren zijn waargenomen in de mond van de Oosterschelde (Neeltje Jans), maar ook bij Den Helder, Texel, Terschelling, Zoutelande, Vlissingen, en Westkapelle. In de Noordzee vooral op wrakken wat verder uit de kust.De Sierlijke slibanemoon leeft vooral beneden de laagwaterlijn op stenen en ander hard substraat van zeeweringen, met name nabij zeegaten. 100991NederlandZoutwaterMOO
Slibanemoon
Sagartia troglodytes

Slibanemoon
Sagartia troglodytes

Zeeanemoon. Mondschijf in diameter tot 3-4 cm. Tentakels tot ca. 1 cm. Zuil in de bodem tot 10 cm. Gewoonlijk zijn alleen de vaak horizontaal naar buiten gerichte tentakels en mondschijf te zien. De zuil in de bodem verstopt. Variabel in kleuren en patronen. Soms egaal, soms hebben de tentakels een andere kleur dan de mond. Van bijna zwart tot wit, of oranje met bruintinten, fel paars of rose. Vaak in cirkels gerangschikte kleuren op de tentakels en mond-schijf.

Main Image
 
Sagartia troglodytes 

Zeeanemoon. Mondschijf in diameter tot 3-4 cm. Tentakels tot ca. 1 cm. Zuil in de bodem tot 10 cm. Gewoonlijk zijn alleen de vaak horizontaal naar buiten gerichte tentakels en mondschijf te zien. De zuil in de bodem verstopt. Variabel in kleuren en patronen. Soms egaal, soms hebben de tentakels een andere kleur dan de mond. Van bijna zwart tot wit, of oranje met bruintinten, fel paars of rose. Vaak in cirkels gerangschikte kleuren op de tentakels en mond-schijf.

Afmetingen: De mondschijf kan een diameter bereiken van circa 4 cm, doorgaans circa 3 cm. De maximum lengte van de tentakels is circa 1 cm. De zich in de bodem bevindende zuil kan meer dan 10 cm lang zijn.
Kleur:
De soort vertoont een buitengewoon grote variatie aan kleuren en kleurpatronen. Soms zijn ze éénkleurig, soms hebben de tentakels een geheel andere kleur dan de mond. De kleuren variëren van bijna zwart tot wit. Veel voorkomend zijn oranje en bruintinten, maar ook fel paars of rose komt voor. Vaak tekenen de verschillende kleuren zich op de tentakels en mond-schijf af als cirkels. Dieren die bij elkaar staan verschillen in kleur en patroon
Vorm: Van de Gewone slibanemoon zijn meestal alleen de tentakels en mondschijf te zien. De meeste tentakels staan schuin of bijna horizontaal naar buiten gericht, waardoor de mondopening goed te zien is. De zuil bevindt zich in de zachte bodem en is daardoor vrijwel aan het oog onttrokken. De dieren zitten altijd vastgehecht aan een (stukje) schelp of steen, al is dit vaak bedekt met zand of slib.
Overige:
Aan de zuil, vooral de bovenkant, kleven vaak zandkorreltjes of stukjes schelp en ongeslachtelijke voortplanting door overlangse deling, zoals bij de Sierlijke slibanemoon, komt niet voor. De zeszijdige symmetrie raakt dus nooit verstoord.
Bij forse aanraking verdwijnt het hele dier in de bodem.

  In zand of slib in spleten tussen stenen, of op (slibrijke) grotere zandvlakten. Van iets boven de laagwaterlijn tot op grotere diepte. Ook onder stenen, met de mondschijf 'hangend' naar beneden. 

100994

NederlandZoutwaterMOO|LIMP
Weduweroos
Sagartiogeton undatus

Weduweroos
Sagartiogeton undatus

Zeeanemoon. Zuil 5-10 cm hoog, 1-2 cm in diameter. Mondschijf dubbel zo breed als de zuil. Lange tentakels die als bij een treugwilg omlaag hangen. Zuil slank, glad zonder schelpfragmenten en beige met vage wit/grijze lengtestrepen. Mondschijf meestal lichter, mondlippen vaak donkerder. Tentakels doorzichtig met zwartgerande, witte lijnen. Bij aanraking samentrekkend tot een plat bolletje waarop de strepen straalsgewijs naar de rand lopen. Vastgehecht op vaak deels met slib of zand bedekt substraat.
Main Image
 
Sagartiogeton undatus Zeeanemoon. Zuil 5-10 cm hoog, 1-2 cm in diameter. Mondschijf dubbel zo breed als de zuil. Lange tentakels die als bij een treugwilg omlaag hangen. Zuil slank, glad zonder schelpfragmenten en beige met vage wit/grijze lengtestrepen. Mondschijf meestal lichter, mondlippen vaak donkerder. Tentakels doorzichtig met zwartgerande, witte lijnen. Bij aanraking samentrekkend tot een plat bolletje waarop de strepen straalsgewijs naar de rand lopen. Vastgehecht op vaak deels met slib of zand bedekt substraat.

Afmetingen: De zuil is variabel van vorm en kan een hoogte bereiken van 10 cm en een diameter van 2 cm. Meestal echter niet hoger dan 5 cm, met een doorsnede van circa 1 cm. De mondschijf is tweemaal zo breed als de diameter van de zuil en de tentakels kunnen ca. vijfmaal langer zijn dan de breedte van de mondschijf.
Kleur:
De zuil is beige van kleur en voorzien van vage wit/grijze lengtestrepen. De mondschijf is gewoonlijk wat lichter. De 'lippen' van de mond zijn meestal donkerder dan de mondschijf. De tentakels zijn min of meer doorzichtig. Zeer kenmerkend zijn op iedere tentakel de dunne witte lijnen, omzoomd door zwarte randen. Doordat de tentakels min of meer doorzichtig zijn, lijkt het alsof ze een witte kern bevatten. Als de witte lijnen min of meer spiraalsgewijs om de tentakels heen lopen, lijken de tentakels bochtiger en warriger dan ze in werkelijkheid zijn. Iedere tentakel is doorgaans voorzien van een witte dunne streep, die loopt van de voet van de tentakel tot de punt.
Vorm:
De zuil is zeer slank en glad en in tegenstelling tot de Gewone slibanemoon zitten er nooit schelpfragmentjes aan vastgekleefd. De mond van het dier is vaak ovaal met doorgaans duidelijke lippen. De tentakels kunnen langer worden dan de zuil en hangen kenmerkend naar beneden als de takken van een treurwilg. 'Vechttentakels' zijn niet zeldzaam; deze zijn meestal doorschijnend wit van kleur.
Overig:
Als Weduwerozen worden aangeraakt trekken ze zich zeer sterk samen, tot een sterk afgeplat bolletje. De strepen lopen dan straalsgewijs vanuit het midden naar de rand.
De dieren leven vastgehecht op substraat dat soms bedekt is met slib of zand, meestal niet in duidelijke groepen.

  In de Oosterschelde met name algemeen in de wierzone, maar aanwezig vanaf de laagwaterlijn tot op grotere diepten. In de kom van de Oosterschelde algemener dan in de monding, de dieren lijken voorkeur te hebben voor plaatsen met weinig stroming. 101002NederlandZoutwaterMOO
Zeemargrietje
Actinothoe sphyrodeta

Zeemargrietje
Actinothoe sphyrodeta

Zeeanemoon. Diameter voetschijf tot 20 mm met tot 120 tentakels. Tentakels tot 30 mm. Zuil tot 2 cm. Het meest kenmerkend is gestreepte zuil en het ontbreken van stippen op de zuil. Kleur witte en grijze tinten. Tentakels zijn puntig. Exemplaren op de kust zijn gewoonlijk half zo groot.

Main Image
 
Actinothoe sphyrodeta 

Zeeanemoon. Diameter voetschijf tot 20 mm met tot 120 tentakels. Tentakels tot 30 mm. Zuil tot 2 cm. Het meest kenmerkend is gestreepte zuil en het ontbreken van stippen op de zuil. Kleur witte en grijze tinten. Tentakels zijn puntig. Exemplaren op de kust zijn gewoonlijk half zo groot.

  

Actinothoe sphyrodeta is een fraai zeeanemoontje dat van oudsher voorkomt aan de Atlantische Europese kusten. Het is een voornamelijk zuidelijke soort. Manuel (1988) vermeldt een verspreiding zuidwaarts tenminste tot de Golf van Biscaye en noordwaarts langs de westelijke kusten van de Britse eilanden tot aan de Shetland eilanden, steeds zeldzamer wordend. Den Hartog & Ates (2011) vermelden uitgebreidere verspreidingsgegevens. Gegevens van Galicië, Gibraltar, Marokko en de Canarische Eilanden worden door deze auteurs als betrouwbaar beschouwd, maar die van de Adriatische Zee en noordelijk Noorwegen behoeven volgens hen bevestiging. Zij schrijven tevens: “It may therefore be curious why it never established itself in the Netherlands ...”. Er zijn twee kleurvormen: geheel wit, of wit met een oranje tot gele mondschijf (fig. 1). De laatstgenoemde kleurvorm heeft waarschijnlijk geleid tot de Nederlandse naam ‘margrietje’. In Engeland heeft men het dan over de ‘fried egg form’ (Wood, 2005). In de zuidelijke Noordzee was het margrietje bekend van de omgeving van Boulogne. De soort werd waargenomen tijdens duiken op Les Ridens, een rotsig gebied uit de kust (Y. Müller, Duinkerke, pers.meded.) en zelf nam ik duikend het margrietje waar op de Digue Nord, de noordelijke havendam, in 2004. Zintzen & Massin (2010) melden de soort van wrakken in het Belgische deel van de Noordzee.

Offshore in het Nederlandse deel van de Noordzee werden en worden wel steeds meer waarnemingen gedaan. De eerste waarneming van de anemoon is van van Moorsel & Waardenburg (1991) uit 1990 op een wrak. In 2011 werd de anemoon door Marco Faasse waargenomen op video-opnames van het Prinses Amaliawindpark, bijna 25 km uit de kust bij IJmuiden (Vanagt & Faasse, 2014). Op wrakken is het margrietje tamelijk algemeen. Stichting Anemoon bezit veel waarnemingen uit de jaren 2011 tot en met 2013, verzameld tijdens expedities van Stichting ‘Duik De Noordzee Schoon’ door met name Wijnand Vlierhuis en ook diverse andere duikers. Het betreft twintig verschillende wrakken van dicht bij de Belgische grens tot de Doggersbank en ook tamelijk dicht onder de Nederlandse kust, bijvoorbeeld de Engelse kruisers uit de eerste wereldoorlog (data Stichting Anemoon). Het waargenomen aantal is vaak meer dan honderd. Ook op olie- en gasplatforms wordt het margrietje geregeld gezien (Coolen et al., submitted).

Op 27 augustus 2016 zijn de eerste beschreven meldingen op de Nederlandse kust van het Margrietje bij Westkapelle in de Noordzee. 

De 8 juli 2017 zijn de eerst Margietjes waargenomen in de Oosterschelde bij Plompe toren.

 

 

Het margrietje leeft op harde ondergrond, voornamelijk onder de laagwaterlijn. Gewoonlijk niet in holen en spleten, zoals de verwante slibanemonen dat wel doen. Ook op grote bruinwieren zoals suikerwier en riemwier (Manuel, 1988). Volgens Wood (2005) houdt dit anemoontje van waterbeweging. Dit stemt overeen met het voorkomen op geëxponeerde substraten. 100986NederlandZoutwaterMOO
  • NoFilter
  • Contains
  • DoesNotContain
  • StartsWith
  • EndsWith
  • EqualTo
  • NotEqualTo
  • GreaterThan
  • LessThan
  • GreaterThanOrEqualTo
  • LessThanOrEqualTo
  • Between
  • NotBetween
  • IsEmpty
  • NotIsEmpty
  • IsNull
  • NotIsNull
  • Custom
 
   

Diensten

Weekdieren (EU-Habitatrichtlijn)

  • Inventarisaties
  • Beheeradviezen 
  • Monitoring
  • Exoten

Mariene soorten en ecologie

  • Educatie
  • Artikelen
  • Exoten

 

 

Steun ANEMOON

  • Met een donatie
  • Met waarnemingen
  • Met foto's 
  • Met locatie-omschrijvingen
  • Met maken van artikelen
  • Met organiseren activiteiten

Contact

Stichting ANEMOON
Postbus 29
2120 AA Bennebroek

anemoon@cistron.nl

06-11442009

 

 

Back To Top